راهنمای کامل دریافت گذرنامه المثنی پس از گم‌شدن یا مخدوش شدن پاسپورت

گذرنامه یکی از مهم‌ترین مدارک شناسایی برای سفرهای خارجی است و گم شدن آن می‌تواند مشکلات زیادی برای افراد ایجاد کند؛ از لغو برنامه‌های سفر گرفته تا دردسرهای دریافت ویزا و نگرانی‌های قانونی. همچنین، اگر گذرنامه به‌دست افراد سودجو بیفتد، احتمال سوءاستفاده‌های امنیتی نیز وجود دارد.

در صورتی که پاسپورت شما مفقود یا مخدوش شود، باید هرچه سریع‌تر برای درخواست المثنی گذرنامه اقدام کنید. هرچند درج آگهی در روزنامه برای اعلام مفقودی اجباری نیست، اما یک راه پیشگیرانه مؤثر برای کاهش تبعات احتمالی حقوقی است.

در این راهنما، تمامی مراحل و مدارک مورد نیاز برای دریافت گذرنامه المثنی را به‌صورت کامل توضیح می‌دهیم. همچنین به پرسش‌های متداول درباره مدت زمان صدور، هزینه‌ها، مراحل اداری، و نکات مهم برای ایرانیان داخل و خارج از کشور پاسخ داده‌ایم.

اگر پاسپورت گم شود، چه باید کرد؟

گم‌شدن گذرنامه، موضوعی است که ممکن است برای هر کسی پیش بیاید. در چنین شرایطی، اقدام سریع و درست اهمیت زیادی دارد. نخستین گام این است که از طریق سامانه پلیس من یا به صورت حضوری، اعلام مفقودی پاسپورت را ثبت کنید.

آیا ثبت مفقودی پاسپورت الزامی است؟

اگر گذرنامه شما هنوز دارای اعتبار است، حتماً باید مفقودی آن را به پلیس اعلام کنید. اما اگر اعتبار گذرنامه به پایان رسیده باشد، دیگر نیازی به اعلام رسمی مفقودی نیست و می‌توانید مستقیماً برای صدور گذرنامه جدید اقدام کنید.

آیا درج آگهی در روزنامه لازم است؟

در حال حاضر، ثبت آگهی مفقودی گذرنامه در روزنامه کثیرالانتشار الزام قانونی ندارد؛ با این حال، این کار توصیه می‌شود. چرا؟ چون در صورت سوءاستفاده از گذرنامه گم‌شده توسط افراد مجرم، آگهی روزنامه می‌تواند نقش مهمی در کاهش مسئولیت قانونی شما داشته باشد.

مراحل اعلام مفقودی و دریافت گذرنامه المثنی

اگر گذرنامه شما گم یا مخدوش شده، برای دریافت المثنی باید طبق مراحل زیر عمل کنید:

1: اعلام مفقودی

• اگر گذرنامه شما هنوز اعتبار دارد، ابتدا باید مفقودی آن را به صورت حضوری در اداره گذرنامه اعلام کنید.
• اگر گذرنامه منقضی شده باشد، نیازی به اعلام مفقودی نیست و می‌توانید مستقیماً درخواست المثنی بدهید.
• ثبت آگهی در روزنامه الزامی نیست، اما برای جلوگیری از تبعات حقوقی احتمالی توصیه می‌شود.

2: مراجعه به دفاتر پلیس +۱۰

• پس از اعلام مفقودی (در صورت لزوم)، به یکی از دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کنید و مراحل زیر را انجام دهید:
• ارائه مدارک شناسایی و لازم (در بخش بعدی توضیح داده شده)
• دریافت فرم و شناسه گذرنامه
• پرداخت هزینه‌ها از طریق کارت بانکی در دفتر

مجموع هزینه صدور گذرنامه المثنی شامل عوارض، تصویربرداری بیومتریک، هزینه چاپ، احراز هویت، خدمات پستی و پیامکی می‌شود و به‌طور میانگین بین ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود (بر اساس تعرفه سال 1404).

3: تصویربرداری بیومتریک

در همان دفتر پلیس+۱۰ از چهره شما تصویربرداری می‌شود. این تصویر بخشی از اطلاعات دیجیتال گذرنامه جدید خواهد بود.

4: ثبت نهایی درخواست

در پایان، با ثبت اطلاعات و پرداخت هزینه‌ها، درخواست شما نهایی شده و یک کد رهگیری دریافت می‌کنید تا وضعیت صدور گذرنامه را پیگیری کنید.

مدارک لازم برای درخواست گذرنامه المثنی

برای دریافت گذرنامه المثنی، ارائه مدارک هویتی و سایر مستندات بر اساس سن، جنسیت، وضعیت تأهل یا اشتغال به تحصیل متفاوت است. در ادامه، مدارک را به تفکیک گروه‌ها بررسی می‌کنیم:

مدارک مشترک بین خانم‌ها و آقایان

• اصل شناسنامه و کارت ملی یا تأییدیه ثبت احوال
• تصویر بیومتریک (در دفتر پلیس+۱۰ ثبت می‌شود)
• حضور شخص متقاضی در همه گروه‌های سنی الزامی است
• اجازه محضری پدر یا قیم قانونی برای افراد زیر ۱۸ سال
• افراد بالای ۱۵ سال: ارائه شناسنامه عکس‌دار
• افراد زیر ۱۵ سال: ارائه گواهی اشتغال به تحصیل یا دفترچه بیمه یا گذرنامه عکس‌دار
• کودکان زیر ۶ سال: حضور کودک و ارائه یک قطعه عکس توسط ولی

نظامیان بازنشسته:

• اگر زیر ۵ سال از بازنشستگی گذشته: ارائه نامه از «حفا»
• اگر بیش از ۵ سال گذشته: اصل و کپی کارت کانون بازنشستگان

نظامیان شاغل:

• نامه موافقت «حفا» که ابتدا در اداره گذرنامه ثبت شده باشد

مدارک لازم برای بانوان

• بانوان متأهل: اجازه محضری از همسر
• بانوان مقیم خارج از کشور که ازدواج کرده‌اند: نیاز به اجازه محضری همسر ندارند (با گذرنامه ایرانی دارای اقامت)
• بانوان بیوه: اصل گواهی فوت همسر یا شناسنامه باطل‌شده
• بانوان مطلقه: اصل طلاق‌نامه

مدارک لازم برای آقایان

• اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت هوشمند
• اگر کارت پایان خدمت قدیمی را تازه تعویض کرده‌اید، می‌توانید ۲۴ ساعت بعد با برگه درخواست المثنی اقدام کنید
• آقایان بالای ۵۰ سال: نیازی به کارت پایان خدمت ندارند
• دانش‌آموزان و دانشجویان مشمول خدمت نظام وظیفه: باید از محل تحصیل، نامه خروج از کشور گرفته و به سازمان وظیفه عمومی ارائه دهند

مدت زمان صدور گذرنامه المثنی در سال ۱۴۰۴

در سال‌های گذشته، دریافت گذرنامه المثنی فرایندی زمان‌بر بود و ممکن بود چند ماه طول بکشد. اما خوشبختانه با به‌روزرسانی سامانه‌ها و روند کاری پلیس +۱۰، این زمان به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته است.

مدت زمان معمول صدور پاسپورت المثنی

پس از تکمیل مدارک و ثبت درخواست در دفتر پلیس +۱۰، معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ روز کاری زمان لازم است تا گذرنامه المثنی از طریق پست به آدرس اعلام‌شده ارسال شود.

نکته مهم: این زمان، «تقریبی» است و ممکن است بسته به حجم درخواست‌ها، موقعیت جغرافیایی و تعطیلات رسمی کمی تغییر کند.

در برخی شرایط خاص، ممکن است زمان صدور گذرنامه المثنی بیشتر از حد معمول طول بکشد. برای مثال، در ایام پرتردد مانند اربعین، نوروز یا فصل تابستان که دفاتر پلیس +۱۰ با حجم بالای درخواست مواجه هستند، روند صدور ممکن است با تأخیر همراه شود. همچنین، نقص در مدارک، مشکلات سیستمی، یا نیاز به دریافت مجوزهای تکمیلی مانند اجازه‌نامه محضری همسر برای بانوان متأهل، می‌تواند زمان دریافت گذرنامه را افزایش دهد. در مواردی نیز که نیاز به بررسی‌های امنیتی یا استعلام وضعیت نظام وظیفه وجود داشته باشد، صدور گذرنامه المثنی به تعویق می‌افتد.

سوالات متداول درباره گذرنامه المثنی و گم‌شدن پاسپورت

پاسپورتم گم شده، چیکار کنم؟

در اولین فرصت به اداره گذرنامه مراجعه کرده و مفقودی را اعلام کنید (در صورتی که پاسپورت هنوز اعتبار دارد). سپس با در دست داشتن مدارک، به یکی از دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و درخواست گذرنامه المثنی بدهید.

اگر گذرنامه‌ام اعتبار نداشته باشد، باز هم باید مفقودی ثبت کنم؟

خیر. اگر گذرنامه‌ شما منقضی شده است، نیازی به ثبت اعلام مفقودی نیست. در این حالت می‌توانید مستقیماً برای دریافت گذرنامه جدید اقدام کنید.

آیا گذرنامه گم‌شده قابل سوءاستفاده است؟

بله. ممکن است از آن برای جعل هویت یا عبور غیرقانونی از مرزها استفاده شود. بنابراین حتماً مفقودی را ثبت کرده و در صورت امکان، آگهی روزنامه منتشر کنید تا مسئولیت قانونی احتمالی متوجه شما نباشد.

درج آگهی مفقودی در روزنامه اجباری است؟

خیر. اما توصیه می‌شود برای کاهش ریسک‌های احتمالی، این کار را انجام دهید؛ به‌ویژه اگر گذرنامه هنوز اعتبار دارد.

هزینه صدور گذرنامه المثنی چقدر است؟

در سال ۱۴۰۴، هزینه کلی صدور گذرنامه المثنی بین ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان است. این مبلغ شامل عوارض، خدمات دفتری، تصویر بیومتریک، چاپ، احراز هویت و ارسال پستی است.

چقدر طول می‌کشد تا گذرنامه المثنی به دستم برسد؟

معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ روز کاری. البته در ایام شلوغ سال یا شرایط خاص (مثل نقص مدارک یا تأخیر در تأییدیه‌ها) ممکن است کمی بیشتر زمان ببرد.

برای خانم‌های متأهل چه مدارکی خاصی نیاز است؟

ارائه اجازه محضری همسر الزامی است. البته بانوان مقیم خارج از کشور که ازدواج‌ کرده‌اند، اگر گذرنامه ایرانی با اقامت داشته باشند، از این شرط معاف هستند.

آقایان مشمول خدمت وظیفه عمومی چه شرایطی دارند؟

باید با نامه از محل تحصیل به سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنند و مجوز خروج از کشور دریافت نمایند. همچنین، ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت هوشمند برای دریافت گذرنامه الزامی است.

آیا کودکان هم باید برای دریافت گذرنامه المثنی حضور داشته باشند؟

بله، حضور همه متقاضیان در هر سنی الزامی است. برای کودکان زیر ۶ سال، علاوه بر حضور، ولی قانونی باید یک قطعه عکس از کودک را ارائه دهد.

گذرنامه المثنی را از کجا تحویل می‌گیرم؟

پس از صدور، گذرنامه المثنی از طریق پست به نشانی ثبت‌شده در دفتر پلیس +۱۰ ارسال می‌شود. نیاز به مراجعه مجدد نیست، مگر در موارد خاص که مأمور پست مراجعه ناموفق داشته باشد.